Celem szkolenia jest podniesienie kwalifikacji w zakresie zasad ustalania, księgowania i rozliczania należności budżetowych, w tym należności publicznoprawnych niepodatkowych i należności cywilnoprawnych oraz należności z podatkiem VAT oraz ich wyceny na dzień powstania i na dzień bilansowy, weryfikacji prawdopodobieństwa ich uzyskania oraz zasad dokonywania odpisów aktualizujących należności wątpliwych nie później niż na 31 grudnia 2025 roku.

Na szkoleniu omówione zostaną zasady prezentacji należności budżetowych w sprawozdawczości budżetowej typu „RB” oraz w sprawozdaniu finansowym z informacją dodatkową za rok 2025.

Szkolenie 1 dniowe dla wszystkich państwowych i samorządowych jednostek budżetowych, w tym jednostek dysponujących rachunkami dochodów własnych i funduszami celowymi, samorządowych zakładów budżetowych, szczególnie dla ministerstw, urzędów wojewódzkich i administracji zespolonej oraz gmin, powiatów, województw i ich urzędów, a także dla jednostek budżetowych oświaty, pomocy społecznej, urzędów pracy, zarządów dróg, zarządów transportu miejskiego, administracji zespolonej, inspekcji i inspektoratów, sądów i prokuratury, KAS, RIO, NIK, służb mundurowych  organizacyjnych i innych zainteresowanych jednostek.

1. Zasady systemowe ustalania należności stanowiących dochody budżetowe -  ustawa o finansach publicznych i jej zastosowanie w państwowych i samorządowych jednostkach budżetowych oraz przez dysponentów państwowych funduszy celowych.

2. Ustawa o rachunkowości i nadrzędne zasady rachunkowości budżetowej obowiązujące w jednostkach zajmujących się ustalaniem i poborem należności budżetowych oraz zasady wyceny należności budżetowych na moment początkowy i na moment końcowy.

• Pojęcie i definicja należności niepodatkowych o charakterze publicznoprawnym - niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym w świetle przepisów ustawy o finansach publicznych i ich przykłady z praktyki.

3. Pojęcie i definicja należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny - należności budżetowe o charakterze cywilnoprawnym w świetle przepisów ustawy o finansach publicznych i ich przykłady z praktyki.

4. Zasady umarzania z urzędu i na wniosek dłużnika należności  pieniężnych mających charakter publicznoprawny niepodatkowy i mających charakter cywilnoprawny – porządkowanie zaległości i sald należności z lat minionych.

5. Zasady niedochodzenia „drobnych” należności o charakterze cywilnoprawnym do 100 zł.

6. Problem szczególny - zasady dochodzenia lub nie kwoty równowartości 40, 70, 100 euro jaka przysługuje bez wezwania od dłużnika, w świetle ustawy z dnia 8 marca 2013 o terminach zapłaty w transakcjach handlowych i orzecznictwa TSUE.

7. Problem wyceny należności budżetowych z podatkiem VAT i ich ujęcia w księgowości i sprawozdawczości budżetowej – kontrowersyjna broszura MF i stanowisko KRRIO dot. podatku VAT w z której wynika, iż należności budżetowe należy wykazywać w kwotach netto a         odmienne stanowisko Najwyższej Izby Kontroli i odmienne zapisy nowej instrukcji do sprawozdania RB-N i Rb-ZN oraz odmienne stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości dot. rozrachunków z kontrahentami.

8. Zakres zastosowania stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami do należności budżetowych – kompensaty należności i zobowiązań.

9. Zasady księgowania należności budżetowych jako przychodów działalności podstawowej, działalności pozostałej, działalności finansowej oraz jako przychodów przyszłych okresów – wzory księgowań należności głównej, w tym należności z VAT z uwzględnieniem mechanizmu podzielonej płatności, należne odsetki, inne należności uboczne, należności z tytułu zwrotu kosztów sądowych i kosztów egzekucji, umorzenie w całości albo w części, zgony, odroczenie lub rozłożenie na raty, zaniechanie poboru, przeniesienia i przejęcie własności, przedawnienia, kompensaty, itp..

10. Należności dot. zadań zleconych – problem dotyczący księgowania należności jako zobowiązań w zakresie zadań zleconych, nieprawidłowości związane z księgowaniem funduszu alimentacyjnego, należności z podatkiem VAT dot. gospodarowaniem nieruchomości Skarbu Państwa.

11. Należności z tytułu zwrotów, refundacji wydatków i świadczeń nienależnie pobranych – problem dotyczący księgowania należności na zwroty i refundacje wydatków budżetowych (stornem czerwonym lub czarnym), wyjaśnienie kiedy można kompensować należności ze zobowiązaniami w rozumieniu art. 498 KC i typowe nieprawidłowości związane z kompensowaniem należności ze zobowiązaniami, kompensata ustawowa a kompensata umowna.

12. Weryfikacja prawdopodobieństwa uzyskania należności budżetowej - procedura postępowania w zakresie odpisów aktualizujących należności budżetowe.

13. Aktualizacja należności budżetowych oraz procedura ustalania odpisu aktualizującego należności budżetowej - zastosowanie Krajowego Standardu Rachunkowości nr 4 „Utrata wartości aktywów” w państwowych i samorządowych jednostkach budżetowych oraz w państwowych funduszach celowych.

14. Wzory księgowań odpisów aktualizujących należności, zakres zastosowania konta 290.

15. Zasady prezentacji należności budżetowych i odpisów aktualizujących należności w sprawozdaniach typu ”RB” i w sprawozdaniu finansowym z informacją dodatkową wg. ich stanu na 31 grudnia 2025 roku.

16. Przykłady praktyczne i odpowiedzi na pytania.